Spelsituatie 19 - Verboden handelingen

In het judo zijn bepaalde handelingen verboden. Op deze pagina wordt nadere uitleg en enkele voorbeelden gegeven over de ernstige verboden handelingen die bestraft worden met Hansoku-Make en waarom ze verboden zijn.

Verboden handelingen

In het judowedstrijdreglement kennen we meerdere verboden handelingen. Er zijn er al enkele genoemd bij ongeldige pakking en ook bij negatief judo. Hieronder zullen we nog enkele voorbeelden tonen van Hansoku-Make of Shido situaties. 

Het uitvoeren van een Kansetsu-waza (armklem) in combinatie met een werptechniek werd altijd direct bestraft met Hansoku-Make. M.i.v. 2025 heeft de IJF besloten om een verschil aan te brengen in acties die een verhoogd risico op blessure met zich mee brengen en acties met een minder risico op een blessure. De actie met hoger risico worden nu nog steeds bestraft met Hansoku-Make. De acties met lager risico worden nu bestraft met Shido. Het kan dus voorkomen, dat er dezelfde technieken worden uitgevoerd, maar de ene keer met veel risico en de andere keer minder en dus ook verschil in straf. Dat is dan de interpretatie van de scheidsrechter.

Voorbeelden van verboden handelingen

Voorbeeld 1: Gevaarlijke werptechniek met klem op elleboog. Is Hansoku-Make.

Hierboven is een duidelijk voorbeeld van een Kansetsu-waza techniek in combinatie met een werpactie waarbij er een verhoogd risico tot een blessure voor Uke (blauw) aanwezig is.  Wit heeft de linkerarm van blauw volledig voor haar lichaam geklem en maakt tevens een werptechniek waarbij ze zelf nog in de arm van blauw valt. Gevaarlijk en zonder twijfel Hansoku Make.  

Voorbeeld 2: Gevaarlijke werptechniek met klem op elleboog. Is Hansoku-Make.

In het voorbeeld hierboven is ook duidelijk een ernstige overtreding te zien. Blauw maakt een voorwaarste werpactie, waarbij hij de linkerarm van wit op zijn rechterschouder heeft liggen en zodanig dat de arm met de elleboog op de schouder van Tori ligt. Hiermee trekt Blauw aan de onderam en overstrekt als het ware de linkerarm van Uke. Wit kan niet wegdraaien uit deze klem en er is een groot risico op een blessure. Dit zonder enige twijfel Hansoku-Make voor blauw. 

Voorbeeld 3: Gevaarlijke werptechniek met minder risico op elleboog. Is Shido

Dit voorbeeld geeft een iets andere situatie weer, dan voorgaande voorbeelden. In dit voorbeeld zien we dat blauw een vergelijkbare actie maakt als voorbeeld 2, maar we zien ook dat wit gelukkig mee kan vallen en de linkerarm/elleboog niet echt in gevaar komt. De actie is echter gevaarlijk en daarom verboden en moet i.v.m. het lager risico op blessure bestraft worden met Shido.

Voorbeeld 4: Gevaarlijke werptechniek met minder risico op elleboog. Is Shido

In dit voorbeeld zien we een soortgelijke actie als bij 2 en 3. Maar we zien ook dat de linker elleboog van Uke (wit) niet echt in gevaar komt. De arm gaat als het ware over en langs Tori (blauw) heen en het lichaam van Uke wordt niet geblokt, zodat Uke zich voorwaarts langs Tori naar de mat kan bewegen. Ondanks dat blijft deze actie van blauw verboden en kan risico tot blessure voor Uke inhouden. Maar het risico hier is lager en daarom wordt blauw hier bestraft met Shido.

Voorbeeld 5: Gevaarlijke werptechniek met klem op elleboog. Is Hansoku-Make.

In deze video zien we een voorbeeld van een erg gevaarlijke actie. Blauw heeft met twee handen de linkermouw vast van wit en zet vervolgens een voorwaarste werpactie in. De arm van wit komt daarbij met de elleboog gericht naar de schouder/arm van blauw. Hierbij komt een klem op het elleboog gewricht van wit en is deze techniek erg gevaarlijk waarmee een blessure kan ontstaan. De scheidsrechter moet onmiddelijk ingrijpen en de blauwe judoka zonder enige twijfel bestraffen met Hansoku-Make.

 Voorbeeld  6: Werptechniek met klem op elleboog. Is Hansoku-Make.

Ook hier zien we een soortgelijke actie als voorgaande voorbeelden. Ook hier weer een erg gevaarlijke techniek waarbij de tegenstander geblesseerd kan raken. Dit soort acties horen niet in onze sport thuis. We zien dat blauw ongecontroleerd een soort van schouderworp probeert te maken. Ze springt op twee knieën, maar trekt de linkerarm van wit over haar schouder zodanig dat de elleboog naar de schouder van wit is gericht. Wit kan geen kant op en probeert zich nog voorover op haar knieën te laten vallen. Echter blauw gaat door en duwt in haar val haar schouder nog meer op de elleboog van wit. Zonder enige twijfel een Hansoku-Make.

Voorbeeld 7: waki-gatame / schouderklem

In dit voorbeeld is te zien dat wit bij blauw een schouderklem maakt. Wit pakt met haar rechterarm over de linkerarm van blauw heen en brengt blauw met de armklem naar de grond toe. Hierbij is goed te zien dat de klem hoog en op de schouder wordt aangezet. Een verboden handeling en wordt bestraft met hansoku-make. 

Voorbeeld 8: tegen de geest van de judosport

Na een aanval van blauw komen beiden judoka in ne-waza terecht. Wit probeert dan een grondgevecht aan te gaan en een sankaku techniek te maken. Blauw voelt daar niet veel voor en probeert het grondgevecht te ontlopen. Blauw gaat staan en tilt daarmee wit van de mat. De scheidsrechter roept dan terecht mate. Het gevolg zou zijn dat wit de blauwe judoka los laat met de benen en rustig op de mat terug valt. Maar in plaats van rustig los te laten of de tegenstander rustig naar de mat te begeleiden, is te zien dat blauw zijn tegenstander hard terug gooit op de mat. Je ziet een versnelling in de actie plaats vinden Hierbij wordt wit op de nek gegooid en kan hierdoor letsel oplopen. Een dergelijke actie getuigt van disrespect en geen verantwoording voor de veiligheid van de tegenstander. Deze actie is tegen de geest van de judosport en wordt direct bestraft met hansoku-make.

Voorbeeld 9: waki-gatame

Op het moment dat wit met een gestrekte linker arm blauw afhoudt, draait blauw in met een armklem en een werptechniek. Hier valt blauw als het ware in de armklem en mag wit van geluk spreken als ze niet geblesseerd raakt. Deze techniek is absoluut verboden en blauw wordt gediskwalificeerd met hansoku-make. 

We zien hier ook dat de scheidsrechter eerst overleg zoekt met de videojudges. Logisch, hansoku-make is een zware beslissing en moet altijd in overleg met de collega's gebeuren.

Voorbeeld 10: binnenwaarts standbeen weghalen

In dit voorbeeld zien we dat blauw een aanval maakt en daarbij op haar rechter standbeen staat. Wit komt op deze wijze achter blauw te staan. Vervolgens steekt wit haar rechterbeen binnendoor voor het standbeen van blauw en haakt het standbeen van blauw weg. Dit is een erg gevaarlijke techniek. Wit wordt terecht bestraft met hansoku-make (diskwalificatie voor het gehele toernooi).

Voorbeeld 11: Geen respect voor beslissing en onacceptabel gedrag.

Hierboven zien wij een videoclip waar de judoka in witte judogi een volstrekt onacceptabel gedrag vertoont. Deze judoka is het niet eens met de arbitrage en denkt commentaar te moeten leveren op de arbitrage. De video toont voldoende over het misbaar van deze judoka en dat is volstrekt ontoelaatbaar. De scheidsrechter had direct de straf Hansoku-Make moeten geven. Ongetwijfeld zal er nog een disciplinair rapport volgen.