Spelsituatie 5 - Osaekomi

Indien een judoka in ne-waza controle verkrijgt door middel van een osaekomi techniek, dan zal de scheidsrechter dit aangeven. In dit artikel wordt uitleg gegeven over osaekomi en wanneer de scheidsrechter zal besluiten om dit aan te geven.

Houdgreep / osaekomi

In 2025 heeft de IJF de instructie gegeven dat de controle van Tori meer van boven moet komen. Eigenlijk is dit niets nieuws. Het is altijd al zo geweest dat de controle van boven moest komen, maar dat was de afgelopen jaren wat weggezakt. M.i.v. 2025 is dat weer aangescherpt. Zie hieronder een voorbeeld. In de video hieronder zien we dat wit een houdgreep probeert te maken, maar de scheidsrechter de houdgreep niet aankondigt. De judoka is verrast en kijkt naar de scheidsrechter, dan begrijpt zij het en verplaatst haar lichaam zodat ze met haar bovenlichaam meer boven Uke komt en daarmee de houdgreep van boven controleert. Op dat moment roept de scheidsrechter wel dat de Osaekomi geldig is en begint de Osaekomi-tijd te tellen. 

• De Osaekomi moet een door de Kodokan erkende techniek zijn, anders kan deze niet gewaardeerd worden.
• Een been (of benen) van Tori mag niet door Uke gecontroleerd worden of onder Uke liggen. 
• Uke moet met minimaal het bovenste gedeelte van de rug op de mat liggen.
• Tori moet of een Kesa- Shiho-of Ura positie hebben t.o.v. Uke.

Enkele voorbeelden van houdgreep / osaekomi posities

Voorbeeld 1: osaekomi

Hier zien we dat wit, blauw in een houdgreep vast heeft. Blauw ligt op de rug en wit heeft de positie van bovenaf vast. De judoka wit heeft blauw in een kesapositie (met zijkant van lichaam) vast.

Voorbeeld 2: osaekomi

De houdgreep techniek zal waarschijnlijk zojuist zijn begonnen. De scheidsrechter geeft het houdgreep gebaar nog steeds aan. Het gebaar is 45 graden richting judaka's gericht en behoeft maar enkele momenten (3 à 4 seconden) te worden aangehouden. 

Voorbeeld 3: waza-ari en osaekomi

Op deze foto zien we dat de scheidsrechter met de rechter arm een waza-ari teken geeft en met de linkerarm een osaekomi teken. Daarbij zien we dat de judoka's buiten de gevechtsruimte liggen. Het is dus aan te nemen dat er een geldige werptechniek (aangevangen op de gevechtsruimte) heeft plaats gevonden waarbij de judoka's op de veiligheidsstrook zijn terecht gekomen. Omdat hierna direct een osaekomi positie volgde, laat de scheidsrechter doorgaan en geeft ook de osaekomi aan. De scheidsrechter doet dat met twee armen omdat er geen tijd verloren mag gaan om de osaekomi aan te kondigen. Dus terwijl de waza-ari nog wordt aangegeven, wordt de osaekomi al met de andere arm aangegeven.

Voorbeeld 4:

Op de foto hierboven geeft de scheidsrechter het teken van Osaekomi aan. Omdat de scheidsrechter het teken nog steeds aangeeft, is aan te nemen, dat de osaekomi zojuist is aangevangen. De scheidsrechter houdt namelijk enkele tellen het teken aan en zal dan zijn arm weer weghalen. Maar ook kan je zien dat de osaekomi zojuist gestart is omdat de scheidsrechter nog achter de judoka's langs loopt. Ongetwijfeld zal hij doorlopen naar de positie bij de hoofden van de judoka's zodat hij een beter zicht heeft op de Osaekomi. 

 Op de foto hierboven heeft blauw een shiho positie en houdt wit op de mat, maar omdat het been van blauw wordt ingesloten door de benen van Uke, mag er geen Osaekomi worden aangegeven. De scheidsrechter zal blauw wel gelegenheid geven om zijn been vrij te vechten, maar duurt dit te lang dan roept de scheidsrechter mate.

 Hierboven ligt blauw op de grens of er wel of geen Shiho positie is. Toch zal de scheidsrechter geen Osaekomi aankondigen, omdat het linkerbeen van blauw nog onder Uke ligt.